تلویزیون به عنوان یکی از رسانه‌های تاثیرگذار نقش بسیار برجسته در زندگی مردم افغانستان داشته و دارد. در افغانستان تلویزیون یا اولین رسانه تصویری ابتدایی‌ترین قدم خویش را در سال 1357گذاشت و با نمایش برنامه‌های مختلف ایرانی، هندی و افغانی جایگاه مهم در محیط خانواده‌ها به خود اختصاص داد. نمایش موسیقی و برنامه‌های هنری مورد توجه جوانان واقع گردید و زمینه را برای ظهور خوانندگان فراهم نمود.
تاسیس سینما و علاقه‌مندی تماشاچیان بر اهمیت بیش‌تر این هفتمین هنر افزود؛ درست تا آن‌جا که بر سبک لباس و آرایش جوانان به‌خصوص در شهرهای کلان نیز تاثیر گذاشت.
اما در این میان فلم‌ها و سریالهای هندی جایگاه ویژه را در میان علاقه‌مندان فلم و سینما به خود اختصاص داد که زمینه را برای ترویج نوع آرایش هندی، لباس هندی، حتا تقلید و رفتار هندی در میان جوانان هموار نمود. فروش پست‌کارت‌های هندی بیش‌تر در معرفی سینمای هند کمک کرد، تا جایی که هنرمند، دانشمند و نخبه افغان در افغانستان کم‌تر شناخته شده بود و هنرمند هندی را همه می‌شناختند. شوق رسیدن به دختران سیاه‌چشم هندی داستان‌های جالبی را در گذشته به‌وجود آورد، به طور مثال حرکت با بایسکل مرد قندهاری از قندهار به هند برای دیدن زن هنرمند هندی یکی از این واقعیت‌های جالب و در نوع خود دردناک آن روزگار بود.
بروز رفتارهایی خشن و کاملن آشکار برای قدرت‌نمایی و ساختن گروه‌های ناهنجار از سوی جوانان و نوجوانان ناشی از غرق شدن در شخصیت کذایی بازی‌گران نقش منفی فلم‌های هندی بود که به نوبه خود تاثیرهای منفی این فلم‌ها را در الگوهای رفتاری جوانان آشکارتر می‌ساخت. از طرف دیگر در بیش‌تر فلم‌نامه‌های هندی داستان‌های غیر قابل باوری جریان داشت که با توجه به نبود معرفی درست از فرهنگ خودی و پایین بودن سطح تحصیل، ضعف استدلال و کم‌کاری وزارت اطلاعات و فرهنگ، بیش‌تر جوانان دیروز را خیالاتی ساخته و به دنبال عشق‌های هندی و ثروت‌های هندی تا به دوران پیری می‌پیوستند. این گروه مانند بازی‌گران نقش اول و مثبت فلم، به دنبال رویاهای بی‌کران نفس کشیدند. این نوع نگرش نسبت به زندگی بیش‌تر جوانان آن روز ما را از درک و هضم واقعیت‌های زندگی دور ساخته و بدون داشتن اعتدال میان آرزوها و جدیت‌شان در مدت زمان کمی به سرخوردگی روحی و روانی دچار کردند که جنگ‌های پی‌درپی و فقر اقتصادی با خیال‌های ناممکن‌شان این زمینه را بیش‌تر فراهم می‌ساخت.
در سالهای جنگ که شیرازه‌های دولت مقتدر از هم پاشیده بودند، سینماها از فعالیت باز ماندند و در دوره طالبان تلویزیون نیز تعطیل گردید. اما به‌رغم این دگرگونی دسترسی مردم به فلم‌های هندی به صورت مخفی قطع نگردید.
با ایجاد حکومت فعلی و حضور یک دهه آرامش به وضع تلویزیون‌ها رنگ دوباره‌یی بخشیده شد. تولد ده‌ها تلویزیون خصوصی با برنامه‌های متنوع علاوه بر این‌که برای خیلی از این شبکه‌ها یک تجارت موفق بوده است، نگاه خانواده‌ها را نیز به سریال‌ها و فلم‌های خارجی میخ‌کوب کرد. در این میان اما چیزی که مثل گذشته‌های دور، سخت مورد توجه خانواده‌ها قرار گرفته، باز همان نمایش سریالهای بی‌کیفیت و وقت پرکن هندی است که به شدت بر الگوهای رفتاری جوانان و خانواده‌ها تاثیر منفی گذاشته‌اند.
داستان‌های خیالی که مسخره‌ترین شکل آن زنده شدن مردگان است و تغییر شکل صد درصدی شخصیت‌های مرکزی فلم به شدت بر نوع رفتار و نگرش کثیری از جوانان تاثیر گذاشته و یا گاهی ببیننده احساس می‌کند که فلم‌نامه‌نویس بر منطق او ریش‌خند زده است.
در وضعی که بسیاری از این سریال‌ها شایسته منزلت اخلاقی مردم و جامعه افغانستان نیستند، اما به‌رغم این واقعیت نشر و پخش آن هم‌چنان ادامه دارد. عدم تطابق فرهنگ و باورهای دینی میان دو کشور هند و افغانستان سبب گردیده نمایش این فلم‌ها و سریال‌ها اخلاق اجتماعی را به شدت دچار آسیب نمایند.
به طور نمونه زندگی پر از مشکل یک زن افغان هیچ شباهتی به زندگی زن هندی که می‌تواند تعدد ازدواج داشته باشد، ندارد و همین گونه مشکل یک مرد افغان که هتک حرمت به ناموس‌اش را برابر با مرگ می‌پندارد با مشکل یک مرد هندی که خود همسر خود را تسلیم غیر می‌سازد، متفاوت است. اما متاسفانه مردم افغانستان که سال‌ها محرومیت را از دیدن سینما و تلویزیون تحمل کرده‌اند این سریال‌ها را فقط برای فراموش کردن مشکل‌های روزمره و رفع خستگی تماشا می‌نمایند و دختر یا پسر جوان افغان که همیشه از شناخت الگوهای موثر خودی محروم بوده، الگوی خویش را در این سریال‌ها می‌یابند. این واقعیت به این معناست که دریافت سود بی‌پایان مالک تلویزیون به قیمت تحمیل عوارض بر شخصیت و رفتار خانواده‌ها و جوانان افغان فراهم میشود. اما اکنون این سریالهای هندی جای خودشان را به سریالهای ترکی داده است که در هوسرانی و شهوترانی دست کمی از سریالهای هندی ندارد.
لذا وزارت اطلاعت و فرهنگ موظف است از پخش و نشر سریال‌ها و فلم‌های که با اخلاق جمعی خانواده‌های افغان سازگار نیستند جلوگیری نموده و در جهت تولید سریالهای وطنی اقدام‌های لازم و موثر را انجام دهد.
منیره یوسف‌زاده
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/623
جسد بیسر یک زن جوان در غرب کابل پیدا شد+عکس
